Plac Martim Moniz

Praca w konkursie publicznym we współautorstwie z Márcio de Campos | Architecture + Interior Design oraz JMC Architecture

Przebudowa placu Martim Moniz stanowi szansę na głęboką, innowacyjną transformację jednego z emblematycznych placów zlokalizowanego w centrum Lizbony, stolicy Portugalii. Proponowane rozwiązanie, oparte na analizie problemów warunkujących dostępność i właściwe wykorzystanie przestrzeni istniejącej, a przede wszystkim na wynikach debaty publicznej dotyczącej przyszłości tego miejsca,  zakłada poszerzenie przestrzeni dostępnej wyłącznie dla pieszych oraz zdefiniowanie nowego, bezpiecznego, dostępnego, wielofunkcyjnego i integrującego użytkowników centrum. Zaproponowaliśmy zrewitalizowanie całego obszaru poprzez urządzenie tej przestrzeni ogrodu, otwartego na miasto i jego użytkowników, gdzie priorytetem stają się komfortowe warunki do spacerowania i kontemplacji. Ostateczna forma placu wynika z nałożenia tej naturalnej warstwy na ciąg urbanistyczny rozwijający się w kierunku północno-południowym, wzmocnionego o ideę przestrzeni publicznej jako elementu reprezentującego centralność tak charakterystyczną dla placu Martim Moniz.

Zaproponowana forma placu wynika z analizy lokalnego kontekstu. Czerpie inspiracje z morfologicznych cech otaczającego go historycznego układu miejskiego. Zaproponowany, zainspirowany dziedzictwem układ, priorytetowo traktujący przestrzenie zielone, wykreował nowe poczucie miejsca i wspólnoty. Ta nowa koncepcja urbanistyczna łączy się z ideą miejsca, zmieniając charakter wykorzystania przestrzeni z przejściowej na miejsce pobytu. Kwestia ta uwypuklona została poprzez stworzenie przestrzeni publicznej integrującej centralny plac Martim Moniz, peryferyjne mikro-centra oraz połączenia między nimi.

Projekt cechuje się wzmocnieniem połączeń z otoczeniem, poprzez stworzenie relacji dwóch wzgórz za pomocą ciągu pieszego przechodzącego przez plac, oraz kontekstualizacji tego gestu na szerszą skalę poprzez włączenie placu do osi strukturalnej ulicy Avª Almirante Reis, będącej częścią miejskiej struktury ekologicznej i sieci ścieżek rowerowych. Celem projektu jest również przygotowanie placu na przekształcenie się w przyszłości w przestrzeń wolną od ruchu drogowego, skoncentrowaną na łagodnej mobilności oraz efektywnym transporcie publicznym.

Projekt przewiduje stworzenie ciągłości struktury ekologicznej miasta, waloryzację roli ekosystemów, promowanie różnorodności biologicznej oraz zbudowanie relacji między obszarami zielonymi, środowiskiem zbudowanym a strefami współistnienia (ruch drogowy i pieszy). Działania te ciągną za sobą potencjalnie korzyści środowiskowe, takie jak poprawa jakości powietrza i jego cyrkulacji, kontrola temperatury oraz tłumienie hałasu.

Poczucie wspólnoty w przestrzeni zostało zapewnione nie tylko poprzez polepszenie dostępności i poprawę relacji z otoczeniem, ale także poprzez zapewnienie różnorodnego programu użytkowego i utworzenie wizerunku miejsca, promującego wieloaspektowe stosunki społeczno-urbanistyczne, dynamizującego możliwości korzystania z przestrzeni przez grupy i jednostki wszystkich pokoleń i kultur.